Likert tipi ölçek geliştirme uygulamaları üzerine

Özet

Sosyal bilimlerde gerçekleştirilen deneysel çalışmaların can damarını oluşturan ölçme araçlarının geliştirilmesi uzun ve yorucu bir süreçtir. Bu tür çalışmalarda çeşitli ölçme araçları kullanılsa da Likert ölçeklerin çeşitli gerekçelerle yaygın kullanımı yadsınamaz bir gerçektir. Her ne kadar Likert ölçek kullanımı literatürde yaygın olsa da bu ölçeklerin de bazı artıları ve eksileri bulunmaktadır. Bu bağlamda Likert ölçeklere yöneltilen çeşitli eleştiriler ve gerekçeleri de bu çalışma kapsamında ele alınan başlıklardan biridir. Literatür taraması şeklinde gerçekleştirilen bu çalışmada Likert ölçek geliştirme sürecinde araştırmacıların dikkatle üzerinde durmaları gereken bazı hususlara değinilmiştir. Madde havuzunun oluşturulmasından başlayarak ön uygulamanın yapılması, geçerlik ve güvenilirlik çalışmalarının gerçekleştirilmesi ve araştırmanın yürütülmesi sürecinde araştırmacının göz önünde bulundurması gereken hususları irdeleyen bu çalışma ölçek geliştirme konusunda araştırmacılar için bir rehber niteliğindedir. Ayrıca bu çalışmada değinilen hususlar ile araştırmacıların geliştirdiği veya çeşitli kültürlerde veya çeşitli yabancı dillerde geliştirilen ölçeklerin uyarlanmasında karşılaşılabilecek problemlere ve çözümlerine yönelik çeşitli yaklaşım ve önerilere de yer verilmektedir.