Ortaokul Türkçe Dersi Öğretim Programındaki Kritik Kazanımların Zorunlu Temalarda İşlenişi (5. Sınıf Örneği)

Özet

Bu çalışmanın amacı, 5. sınıf Türkçe ders kitabındaki zorunlu temalarda (Erdemler, Millî Mücadele ve Atatürk, Millî Kültür) yer alan metinlerin ve metne bağlı etkinliklerin kritik kazanımları barındırma durumlarını tespit etmektir. Nitel bir araştırma olan bu çalışmada veriler, hâlen tek yayınevi olarak kullanılan Anıttepe Yayıncılık’a ait 5. sınıf Türkçe ders kitabında zorunlu temalarda yer alan metinler ve metne bağlı etkinliklerden toplandığı için doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Bu ders kitabındaki zorunlu temalarda (Erdemler, Millî Mücadele ve Atatürk, Millî Kültür) bulunan 15 metin (9 okuma, 3 dinleme, 3 serbest okuma metni) alınmıştır. Araştırmada, doküman olarak seçilen 15 metin, 2020 yılı Şubat ayında MEB tarafından yayınlanan “Kritik Konu ve Kazanımlar Programı” dikkate alınarak incelenmiş ve bu kazanımlara uygunluğu belirlenmiştir. Araştırmacılar tarafından bu metin ve etkinliklerin uygun olup olmadığı belirlenirken uzman görüşlerine sunulmuş, onayları alınmıştır.  Araştırmada elde edilen verilerin geçerli ve güvenilir olduğunu ortaya koymak ve inandırıcılığı artırabilmek için veri seti birden fazla araştırmacı tarafından okunarak veri hâkimiyeti sağlanmıştır. Araştırmaya göre bazı kritik kazanımlara birden fazla yer verilirken bazı kritik kazanımlara hiç yer verilmediği, bazı kazanımların tüm temalarda yoğun olarak görüldüğü, metinlerin ve temaların geneline bakıldığında en çok okuma becerisine ait kritik kazanımlara yer verildiği gibi sonuçlar elde edilmiştir.