Orta Asya Türk devletlerinde göçebe kültür ve eğitim: Bilgi aktarımının sözlü gelenek üzerinden incelenmesi

Özet

Orta Asya Türk devletlerinde göçebe kültür ve eğitim arasındaki ilişki, özellikle sözlü geleneklerin bilgi aktarımındaki rolü, yeterince araştırılmamış bir konudur. Göçebe yaşam tarzı, bu toplumlarda yazılı kültür yerine sözlü geleneğin ön plana çıkmasına neden olmuştur. Bu durum, toplumsal hafızanın, kültürel kimliğin ve etik değerlerin nesilden nesle aktarılmasında önemli bir işlev görmüştür. Bu araştırmanın temel amacı, Orta Asya Türk devletlerinde sözlü geleneklerin eğitimdeki yerini ve bu geleneklerin bilgi aktarımı üzerindeki etkilerini incelemektir. Araştırmada, destanlar, atasözleri, mitler ve anlatıcıların (âşıklar ve ozanlar) eğitici işlevleri ele alınmış; bu unsurların, kültürel mirasın korunması ve toplumsal yapının sürdürülmesindeki kritik rolleri vurgulanmıştır. Sonuçlar, sözlü geleneklerin bu toplumlarda kültürel sürekliliği sağladığı ve toplumsal yapıların korunmasında hayati bir rol oynadığını göstermektedir. Ayrıca, çalışma, modern eğitim sistemlerinde sözlü geleneklerin yeri ve öneminin daha fazla vurgulanması gerektiğine işaret etmekte, bu konuda yapılacak gelecekteki araştırmalar için de zengin bir temel sunmaktadır. Bu bağlamda, Orta Asya Türk devletlerinin kültürel ve eğitim tarihine önemli bir katkı sağlamaktadır.